Ardurazko engaiamendua
Gure planetak aurrekaririk gabeko ingurumen krisiari aurre egiten du, izaki bizidun guztiei eragiten diena. Mundu mailako arazo horrek klima aldaketa eta berotze globala eragiten ditu. Baita biosferaren narriadura, baliabide naturalen agortzea, kutsatzaileak artifizializatu eta isurtzearen ondorioz ekosistemak degradatzea eta espezien desagertzea. Gaur egun, komunitate zientifikoak ez du gehio zalantzarik krisi hori gure bizimoduarenn ekoizpenaren eta kontsumoaren ondorioa dela errateko.
Euskal itsasertzeko biodibertsitatea eta natur ondarea ere, espezie eta ekosistemetan aberatsa izan ondoren, oso kaltetuta daude. Balio ekonomikoa zuten itsas espezien gehiegizko ustiapenak eragindako desgerpena izan zen lehen alarma seinalea. Itsasertzean pilatutako hondakinek egoera larritzen dela erakusten digute.
Beraz, gure ingurumenaren degradazioari buruzko albisteak etengabekoak dira eta handituz doan. Mezu horiek, gehienetan, gure arrazionaltasunera jotzen dute, eta, agian, erreakziorik gabe ohituratzen ari gira.
Testuinguru horretan sartzen da artea eta ingurumena programa, artelan batean oinarritzearen aldeko apustua egiten duenak, gure emozioetara jo eta erreakzio bat pizteko.
Aukeraturtako diziplina dantza da, kultura edo hizkuntza oztopoetatik aldentzen den arte unibertsala baita. Lehenengo artea da, edonorrek bere adina eta egoera fisikoan dantza urratsak egin ditzake. “Bizikidetza” bektore bikaina da eta talde batek mugimendu gutxi batzuekin erraz eta intuitiboki ulertzea ahalbidetzen du; guziok lotzen gaituzten elkarren menpekotasun harremanak.
Partaideak
Cristina Enea Fundazioa – Donostia
Donostiako herriko etxeak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak 2009an sortua, eegitura horrek hiriaren eta probintziaren ingurumen-politika aplikatzen du, publiko guztiarentzako sentsibilizazio ekintzen bidez, bereziki eskola publikoentzat.
Baluarte Fundazioa
Baluarte Fundazioa Nafarroako Gobernuko Kultura Departamentuko entitate bat da eta maila artistiko handiko kultur programak garatzen ditu Foru Komunitate osoan, bai eta Hezkuntza eta Gizarte Programa bat ere.
Irabazi-asmorik gabeko entitate publikoa izaki, jendeak artea eta kultura berdintasunez eskuratzea du xede eta, era berean, eragin onuragarria sortzea bai gizarte maila guztietan, bai belaunaldi guztietan. Xede hori gogoan, lankidetzan dihardu kultur, hezkuntza eta politika arloko eragileekin.
Bere programazio eszenikoan sarturik daude bai abonu denboraldia bai Baluarte Txiki zikloa Baluarte auditorioan. Halaber, Nafarroako Orkestra Sinfonikoa (OSN-NOS) hartua du bere gain, Foru Komunitateko orkestra ofiziala, alegia. Fundazioak, gainera, Nafarroako Gobernuaren beste ekimen batzuk antolatzen ditu beste erakunde batzuekin batera, hala nola Iruñeko Topaketak, Erriberriko Antzerki Jaialdia, Lizarrako Antzinako Musikaren Astea, Oinak Hodeietan eta Dantza Garaikideko Jaialdia-DNA.
CCN Malandain Ballet Biarritz
1998an sortu zenetik, Malandain Ballet Biarritz Frantzian dauden 19 zentro Koreografiko Nazionalen (ZKN) barne da. Thierry Malandainen zuzendari koreografoaren lanek estetika neoklasikoa dute eta mundu osoan zabduak dira. Baletak zenbait gailuren bidez jendea dantzaren inguruan sentsibilizatzen du. Bere lurraldearen zerbitzuan egoiten da, ingurumen desafio bat hartuz.
Itsaslaminak proiektua (2018-2019)
2018tik, bakoitzak bere esperientziari esker, programa esperimental eta berritzaile honen inguruan elkartu dira bazkideak. Ikasleak ozeanoaren ezagutzaz eta babesaz sentsibilizatzeko, ezagutza zientifiko eta artistikoen trukearen eta lotura arrazional eta emozionalaren bidez.
Lehen mugarria Martin Harriaguen Sirènes baletaren inguruan jarri zuten, Malandain Ballet Biarritzerentzat sortua. Lan hau, berrikuntza didaktiko batekin batera, proiektuaren tresna garratzitsua da, eta ozeanoak gure hondakin plastikoen bidez kutsatzen ditugula du aipagai.
Sirènes inguruan egindako programa pedagogikoa 12 eta 15 urte bitarteko ikasleei zuzenduta dago. Alde batetik, ikasgelan jasotako irakaskuntzak osatzeko aukera ematen du. Bestetik adin-belaunaldi hori gure ingurune naturala babesteko beharrera sentsibilizatzea eta kausaren enbaxadore bihurtzea ezinbestekoa iruditzen zaigu.
2018-2019 ikasturtean, fase gidari bat egin zen Pirinio Atlantiko, Gipuzkoa eta Nafarroan 15 taldetan.
2019-2020 ikasturteko, ikasleen eta irakasleen harrera positiboarekin ete lehengo esperientziarekin, programa aberastu eta hobetu egin da 45 ikasle talde berri eskaintzeko. 2020an, COVID-19ren ondorioz, eskolei egokitutako bertsio bat eskaini behar izan zen, programa osorik jarraitu ezin izan zuteneri.
Planeta Dantzan
Helburuak
- 12 eta 15 urte bitarteko ikasleak sentsibilizatzea eta mobilizatzea, giza ekintzak ingurumenean eta ekosistemen etorkizunean izango duen eraginari buruz.
- Adierazpen artistiko eta koreografikoaren arloko ikerketa plataforma bihurtzea, ikasleei tresna berritzaileak eskainiko dizkiena, ingurumenaren eta ekologiaren ikuspegi desberdina eta sentsiblea ukan dezaten.
- Jende askoren artean mobilizazio mezu bat zabaltzea.
Aurreikusitako emaitzak
Proiektuaren helburua ikasleen ohiturak aldatzea da, oreka naturalen hauskortasunaz jabetzen diren herritarrak izatera bultzatzea. Espero dugu partehartzaileek eta haien familiek keinu arduratsu bat edo gehiago eginen dituztela haien eguneroko bizitzan.
Ibilbidea
2020-2021 ikasturterako, bilakaera nagusia Martin Harriaguen sorkunta berri bat inegratzea izango da, Fossile, ikasleak beste ingurumen erronka bati buruz sentsibilizatzeko: baliabide naturalen gehiegizko ustiapenak duen eragina ingurumenean. Programa 45 ikasle talderi eskainiko zaie eta derrigorreko eta aukerazko jarduerek osatuko dute. Hori prestatzeko, bazkideek aurreko urteetako metodologia bera erabiliko dute.
Hasieran, Fossile ikusiko dute koreografoaren presentzian, gai eta mezuei buruz gogoeta egiteko eta programaren hari gidaria definitzeko.
Ondotik, bazkide bakoitzak eduki proposamen bat egingo du programako derrigorrezko unitate didaktikoetarako:
- FCE-k testuinguruan jartzeko tailerraren gidoia idatziko du, hau da, erakundearen barneko jarduera parte-hartzailea. Ingurumen hezitzaile batek eta dantzari professional batek ikasleak gaur egungo giza ekintzak gure munduan duen eraginari buruz sentsibilizatuko dituzte.
- MMB-k tailer koreografiko bat eskainiko du ikasleak mugimendu koreografikoari sentsibilizatzen hasteko, obranerabilitako histegi artistikoari esker. Eskola emanaldiak antolatuko ditu. Horien bidez koreografo eta dantzariekin aretoko ingurumen mezuari eta dantzari professional baten egunerokoari buruzko trukaketak egin ahal izango dituzte.
Elkarlan estrategikoa Akitania Berria Euskadi Nafarroa euroeskualdearekin
Joan den urriaren 19an Hendaian izenpetutako elkartze estrategikoko hitzarmenak hiru urteko epea hartzen du (urte bat bi aldiz berritu daiteke, proiektuaren balantzearen eta haren bilakaeraren aurreikuspenen arabera). Lankidetza hau duela bi urte Sirènes-itsas laminak Sirenak proiektuaren jarraipena da. Programa honek baleta, ingurumen-sentsibilizazioa eta hezkuntza konbinatzen ditu. Gai eta metodologia berriak sartuz, maila kontzeptualean indartzeko eta eskoletan errazago zabaltzeko.
Akitania Berria Euskadi Nafarroa euroeskualdearen urteko 62.037,50 euroko zuzkidurari esker, Planeta Dantza ekimena Malandain Ballet Biarritzek sortutako beste koreografia lan batzuetan oinarrituko da. Horien inguruanKristina Enea Fundazioak garatutako hezkuntza programa parte hartzaile eta berritzailea sortuko da. Helburua, eskolen artean ingurumena errespetatzeko eta ekosistemak zaintzeko balioak sustatzea da. Tailerren, erakusketen, eskola ikuskizun aurkezpenen eta eta mugaz gaindiko kultura trukaketen bitartez.
Arola Urdangarinek (Akitania Berriko Euskadi Nafarroko euroeskualdearen zuzendariak) eta Yves Kordianek (Malandain Ballet Biarritzeko zuzendari delegatuak), elkarte estrategikoaren baldintzak fomalizatzen dituen hitzarmena sinatu zuten. Bertan presente ziren : José M Hernandez (Kristina Enea fundazioa), Iosu Alfaro (Iruneko ingurumen-hezkuntzako taldea), Georges Tran Du Phuoc eta Carine Aguirregomezcorta (Malandain ballet Biarritz).
Kontaktua
Carine Aguirregomezcorta – proiektu eremailea
Tel. +33 (0)5 59 24 87 65 – mobila : +33 (0)6 16 13 47 10
c.aguirregomezcorta@malandainballet.com
